Termokupl ve Termostat Rezistans Genel Özellikleri
Termokupl ve termostat rezistanslar, genel olarak çok yüksek sıcaklıklı fırınlarda sıcaklık ölçümlerinde kullanılmaktadır. Kullanım sıcaklıkları 100°C – 1800°C aralığındadır.
Termostat rezistansların pek çok farklı kullanım alanları olduğu ve ısı kontrollerinin yapılacak olduğu maddelerin farklılık göstermesinden dolayı birçok çeşidi vardır.
Termostat seçimi yaparken ortama uyumlu olması çok önemlidir. Hava ortamında bulunan ısı değişimini ölçmek için tasarlanmış bir
termostat ile su ortamında ölçüm yapmaya çalışırsak hassasiyet farklılıklarından dolayı doğru bir ölçüm yapmamız mümkün değildir.
Termostatlar yapısal olarak üçe ayrılmaktadır. Kullanım alanına göre; oda tipi, ev tipi, ticari tip ve klima
termostatı olarak üç gruba ayrılmaktadır. Gerilim seviyelerine göre ise hat, düşük ve mili volt gerilimli olarak sınıflandırılmaktadır. Ayrıca içyapılarına göre bi-metal civalı sıvı-gaz körüklü ve elektronik olarak nitelendirilmektedir.
Tüm iletkenler ısıtıldıkları zaman içlerinde var olan elektronlarda bir hareketlenme meydana gelmektedir. Fakat bu hareketlenmeler farklı iletkenler arasında değişiklik göstermektedir. Bu olay maddenin ayırt edici özelliğinden birisidir. Birbirinden farklı iki iletkenin boşta kalan uçlarına hassas voltmetre bağladığımızda kaynaklanmış olan ucu ısıtacak olursak sıcaklıkla orantılı olarak voltmetre de MV mertebesine doğru bir akım gerilimi elde edilmiş olunmaktadır. Elde etmiş olduğumuz gerilim değeri kullanmış olduğumuz metalin sıcaklığa vermiş olduğu tepki ile doğru orantılıdır.
Termokupl farklı iki iletken malzemeden oluşmaktadır. Eğer bu iletken malzemelerin iki ucu birleştirip ve ısıtılır ise diğer uçlarda gerilim ortaya gelmektedir. Ortaya çıkan gerilim kullanılmış olan malzemelerin cinsine ve birleşim noktasının ısınma miktarına bağlı olarak değişiklik gösterir. Sıcak ve soğuk nokta sıcaklık dağılımı nasıl olursa olsun ortaya çıkan gerilim sıcak ve soğuk nokta arasındaki sıcaklık farkı ile orantılı olmaktadır. Sıcak nokta ve soğuk nokta arasında oluşan sıcaklık farkı Termokupl üzerinde gerilim olmasına neden olmaktadır. Sıcak noktanın sıcaklığı aynı kalmak koşulu ile soğuk noktanın sıcaklığı değiştiği zaman farklı sıcaklıklar okunacaktır. Bu nedenle MV tablolarında çıkan değerlerde standart sağlamak amacıyla ölçülen sıcaklık karşılığı MV değerleri soğuk olan noktanın 0 °C´ de tutularak elde edilmektedir.
Termokupllar -200°C´ den 2320°C´ ye kadar olan sıcaklıklarda, kontrol ve ölçüm için yaygın olarak kullanılmaktadır.
TERMOSTAT ÖZELLİKLERİ